مزایا و معایب هوش مصنوعی چیست؟ (آشنایی با انواع AI)

از زمان توسعه رایانه دیجیتال در دهه 1940، دریافتیم که رایانه ها را می توان برای انجام کارهای بسیار پیچیده مثلاً کشف برهان قضایای ریاضی یا بازی شطرنج، با مهارت زیادی برنامه ریزی کرد. همین امر موجب پیدایش و گسترش مفهومی به نام هوش مصنوعی شد. در این مقاله با ما همراه باشید تا علاوه بر آشنایی با پاسخ پرسش هوش مصنوعی چیست؟، با مزایا و معایب و انواع هوش مصنوعی آشنا شوید.
 

هوش مصنوعی (AI) چیست؟

هوش مصنوعی یا AI مخفف عبارت Artificial intelligence و به معنای شبیه سازی فرآیندهای هوش انسانی توسط ماشین ها به ویژه سیستم های کامپیوتری است. این اصطلاح غالباً به پروژه توسعه سیستم‌هایی اطلاق می‌شود که دارای فرآیندهای فکری مشخصه انسان‌ها هستند، مانند توانایی استدلال، کشف معنا، تعمیم یا یادگیری از تجربیات گذشته.

به طور کلی، سیستم‌های هوش مصنوعی می‌توانند وظایف مرتبط با عملکردهای شناختی انسان مانند تفسیر گفتار، بازی کردن، شناسایی الگوها و... را انجام دهند. آنها معمولاً یاد می گیرند که چگونه این کار را با پردازش مقادیر انبوه داده انجام دهند و به دنبال الگوهایی برای مدل سازی در تصمیم گیری خود باشند. کاربردهای هوش مصنوعی بسیار متنوع است و بهره گیری از آن می تواند به ساده سازی فرایندها کمک شایانی کند.
 

در بسیاری از موارد، انسان‌ها بر فرآیند یادگیری هوش مصنوعی نظارت می‌کنند و تصمیم‌های خوب را تقویت می‌کنند و از تصمیم‌های بد جلوگیری می‌کنند. اما برخی از سیستم‌های هوش مصنوعی برای یادگیری بدون نظارت طراحی شده‌اند، به عنوان مثال، بارها و بارها انجام یک بازی ویدیویی توسط یک هوش مصنوعی، تا زمانی که در نهایت قوانین و نحوه برنده شدن را کشف کند.

هوش مصنوعی چگونه کار می کند؟

از آنجایی که هیاهو در مورد هوش مصنوعی سرعت گرفته، فروشندگان در تلاش برای تبلیغ نحوه استفاده محصولات و خدمات خود توسط آن هستند. اغلب، آنچه آنها به عنوان AI از آن یاد می کنند، به سادگی جزئی از فناوری است. 
 

هوش مصنوعی به پایه ای از سخت افزار و نرم افزار تخصصی برای نوشتن و آموزش الگوریتم های یادگیری ماشین نیاز دارد. هیچ زبان برنامه نویسی به تنهایی مترادف با هوش مصنوعی نیست، اما پایتون، R، جاوا، C++ و julia دارای ویژگی های محبوب توسعه دهندگان هوش مصنوعی هستند.

به طور کلی، سیستم‌های هوش مصنوعی با دریافت مقادیر زیادی از داده‌های آموزشی برچسب‌گذاری‌شده، تجزیه و تحلیل داده‌ها برای کشف الگوها و استفاده از این الگوها برای پیش‌بینی وضعیت‌ آینده کار می‌کنند. به این ترتیب، یک ربات که قابلیت چت کردن با انسان را دارد، می تواند یاد بگیرد که تبادلات واقعی با افراد ایجاد کند، یا یک ابزار تشخیص تصویر می تواند با مرور میلیون ها مثال، شناسایی و توصیف اشیاء در تصاویر را بیاموزد. 
 

تکنیک‌های جدید هوش مصنوعی که به سرعت در حال بهبود هستند می‌توانند متن، تصاویر، موسیقی و سایر رسانه‌های واقعی را خلق کنند.
برنامه نویسی هوش مصنوعی بر مهارت های شناختی تمرکز دارد که شامل موارد زیر است:
•    یادگیری: این جنبه از برنامه نویسی هوش مصنوعی بر به دست آوردن داده ها و ایجاد قوانینی برای چگونگی تبدیل آن به اطلاعات عملی متمرکز است. قوانین که الگوریتم نامیده می شوند، دستورالعمل های گام به گام را برای نحوه تکمیل یک کار خاص ارائه می دهند.
•    استدلال: این جنبه از برنامه نویسی هوش مصنوعی بر انتخاب الگوریتم مناسب برای رسیدن به یک نتیجه دلخواه متمرکز است.
 

•    خود اصلاحی: این جنبه از برنامه نویسی هوش مصنوعی برای تنظیم مداوم الگوریتم ها و اطمینان از ارائه دقیق ترین نتایج ممکن طراحی شده است.
•    خلاقیت: این جنبه از هوش مصنوعی از شبکه های عصبی، سیستم های مبتنی بر قوانین، روش های آماری و سایر تکنیک های هوش مصنوعی برای تولید تصاویر جدید، متن جدید، موسیقی جدید و ایده های جدید استفاده می کند.
 

چرا هوش مصنوعی مهم است؟

هوش مصنوعی به دلیل پتانسیل آن برای تغییر نحوه زندگی، کار و بازی ما اهمیت دارد. در تعدادی از زمینه ها، هوش مصنوعی می تواند وظایف را بسیار بهتر از انسان ها انجام دهد. به ویژه هنگامی که صحبت از وظایف تکراری و جزئیات محور می شود، مانند تجزیه و تحلیل تعداد زیادی از اسناد قانونی برای اطمینان از پر شدن صحیح فیلدهای مربوطه. ابزارهای هوش مصنوعی اغلب کارها را به سرعت و با خطاهای نسبتا کمی تکمیل می کنند. 

در واقع، پیشرفت در تکنیک‌های هوش مصنوعی نه تنها به افزایش کارایی کمک می کند، بلکه دری را برای فرصت‌های تجاری کاملاً جدید برای برخی از شرکت‌های بزرگتر باز می کند.

مزایا و معایب هوش مصنوعی چیست؟

فناوری‌های هوش مصنوعی که به سرعت در حال تکامل هستند مزایا و معایب بسیاری را به همراه دارند که در ادامه به بیان برخی از آن ها می پردازیم.

مزایای هوش مصنوعی

•    کاهش زمان تجزیه و تحلیل داده: به عنوان مثال، خدمات مالی به طور معمول از هوش مصنوعی برای پردازش درخواست های وام و کشف تقلب استفاده می کنند.
 

•    صرفه جویی در نیروی کار و افزایش بهره وری: برای مثال استفاده از اتوماسیون انبار که در مدت زمان همه گیری کرونا رشد کرد و انتظار می رود با ادغام هوش مصنوعی و یادگیری ماشین نیز فراتر رود.
•    افزایش رضایت مشتری از طریق شخصی سازی: هوش مصنوعی می‌تواند محتوا، پیام‌ها، تبلیغات و وب‌سایت‌ها را برای مشتریان فردی شخصی‌سازی کند.
•    در دسترس بودن عوامل مجازی مبتنی بر هوش مصنوعی: برنامه های هوش مصنوعی نیازی به خوابیدن یا استراحت ندارند و خدمات 24/7 ارائه می دهند.
 

معایب هوش مصنوعی

•    گران بودن
•    نیاز به تخصص فنی عمیق 
•    حذف مشاغل انسانی و افزایش نرخ بیکاری

انواع هوش مصنوعی 

Arend Hintze، استادیار زیست شناسی و علوم کامپیوتری و مهندسی در دانشگاه ایالتی میشیگان، توضیح داد که هوش مصنوعی را می توان به چهار نوع طبقه بندی کرد که از سیستم های هوشمند مورد استفاده برای انجام کارهای خاص (که امروزه به طور گسترده استفاده می شود) شروع می شود و به سیستم های حساس پیشرفت می کند. این دسته بندی به شرح زیر است:
 

Reactive machines (ماشین های واکنشی): ماشین های واکنشی از ابتدایی‌ترین اصول هوش مصنوعی پیروی می‌کنند و همانطور که از نامش پیداست، فقط قادر است از هوش خود برای درک و واکنش به دنیای مقابل خود استفاده کند. این سیستم‌های هوش مصنوعی حافظه و نیز قابلیت یادگیری ندارند. به عنوان مثال برنامه شطرنج IBM که می تواند مهره های روی صفحه شطرنج را شناسایی و پیش بینی کند، اما چون حافظه ندارد، نمی تواند از تجربیات گذشته برای آینده استفاده کند.

Limited memory (حافظه محدود): هوش مصنوعی حافظه محدود پیچیده‌تر است و امکانات بیشتری را نسبت به ماشین‌های واکنشی ارائه می‌دهد. این سیستم های هوش مصنوعی دارای حافظه هستند، بنابراین می توانند از تجربیات گذشته برای تصمیمات آینده استفاده کنند. برخی از عملکردهای تصمیم گیری در خودروهای خودران به این شکل طراحی شده اند.
 

Theory of mind (نظریه ذهن): نظریه ذهن یک اصطلاح روانشناسی است. هنگامی که برای هوش مصنوعی اعمال می شود، به این معنی است که سیستم از هوش اجتماعی برای درک احساسات برخوردار است. این بدان معناست که هوش مصنوعی می‌تواند احساسات انسان‌ها، حیوانات و سایر ماشین‌ها را درک کند و سپس از این اطلاعات برای تصمیم‌گیری خود استفاده کند.

این نوع هوش مصنوعی قادر به استنباط نیت انسان و پیش بینی رفتار او خواهد بود که این امر مهارتی ضروری برای سیستم های هوش مصنوعی برای تبدیل شدن به اعضای جدایی ناپذیر تیم های انسانی است. 

Self awareness (خودآگاهی): این نوع هوش مصنوعی دارای آگاهی در سطح انسانی است و وجود خود در جهان و همچنین حضور و وضعیت عاطفی دیگران را درک می کند. این نوع هوش مصنوعی هنوز وجود ندارد.
 

همانطور که در این مقاله مطالعه کردید، امروزه از توسعه خودروهای خودران گرفته تا تکثیر دستیارهای هوشمند مانند سیری و الکسا، هوش مصنوعی به طور فزاینده ای به بخشی از زندگی روزمره ما تبدیل شده است که این نشان از توسعه و گسترش روز افزون آی تی در دنیا است. امیدواریم با مطالعه این مقاله با انواع هوش مصنوعی و مزایا و معایب آن آشنا شده باشید.
 

عطیه ایزدی (کارشناس بازاریابی دیجیتال)