آشنایی با مدیریت زنجیره های تامین جهانی

روزانه در مورد مشکلات مربوط به زنجیره تامین جهانی در اخبار و رسانه ها می شنویم. از کمبود رانندگان کامیون که باعث می‌شود سوخت، غذا و پوشاک با سرعت کافی به پمپ بنزین‌ها، رستوران‌ها و مغازه‌ها تحویل داده نشود گرفته تا پس لرزه‌های ناشی از همه‌گیری جهانی کووید-19، بسته شدن خطوط کشتیرانی و جنگ میان کشورها. اما آیا با مفهوم دقیق زنجیره های تامین جهانی آشنایی دارید و مزایای آن را می دانید؟ در این مقاله با ما همراه باشید تا با مدیریت زنجیره تامین جهانی و نکات آن آشنا شوید.

زنجیره تامین جهانی چیست؟

یادگیری تعریف زنجیره تامین جهانی و بررسی مثال‌های آن می‌تواند به شما کمک کند تا بفهمید که چگونه شرکت‌ها اقلام را قبل از فروش به مصرف‌کننده نهایی در مکان‌های مختلف تولید می‌کنند.

زنجیره تامین جهانی شبکه ای بین یک سازمان و تامین کنندگان و مصرف کنندگان آن است که تمام فرایندهای لازم برای تبدیل کالاهای خام به محصولات قابل عرضه در بازار را در خود گنجانده است. این شبکه ممکن است در چندین کشور و قاره برای تامین مواد اولیه و کالاها گسترش یابد.

به عبارتی زنجیره تامین جهانی سیستم جهانی است که یک کسب و کار از آن برای تولید محصولات یا خدمات استفاده می کند. 

به عنوان مثال، اگر سازمانی مواد اولیه را در آلمان تامین کند، محصول را در چین تولید کند و به مشتریان این کشور بفروشد، زنجیره تامین آن جهانی است. فعالیت های کلیدی در زنجیره تامین جهانی ممکن است شامل خرید مواد، برنامه ریزی تولید، پیش بینی فروش و خدمات رسانی به مشتری باشد. شرکت‌ها اغلب این زنجیره را مدیریت می‌کنند تا اطمینان حاصل کنند که شبکه بین‌المللی تامین‌کنندگان، فروشندگان، توزیع‌کنندگان، شرکت‌های حمل‌ونقل، انبارها و خرده‌فروشان به خوبی کار می‌کنند.

این تعریف ساده به نظر می رسد، اما یک زنجیره تامین جهانی پیچیدگی های خود را دارد زیرا باید با جنبه های بسیاری هماهنگ باشند از جمله فعالیت ها، افراد، فناوری، اطلاعات و منابع.

فرآیند زنجیره تامین در طول قرن ها توسعه یافته است. در حال حاضر، شرکای زنجیره تامین جهانی پیشرو با اجرای سریعتر و کاهش اصطکاک در تمام مراحل داخلی و خارجی مزیت رقابتی دارند، بنابراین شفافیت بیشتری را در سراسر فرآیند ارائه محصول یا خدمات، فراتر از انتظارات مشتری نهایی، به ارمغان می آورند. 

رهبران در مدیریت زنجیره تامین جهانی می دانند که زنجیره تامین سازمان آنها چیزی بیشتر از جابجایی کالاها از فرایند تولید به مصرف کننده است. 

زنجیره تامین جهانی می‌تواند تولیدکنندگان و بخش‌های صنعتی را با کاهش هزینه‌ها و تشویق شرکت‌های تجاری برای گسترش به بازارهای بین‌المللی، کارآمدتر، سازنده‌تر و سودآورتر کند.

مدیریت زنجیره تامین جهانی چیست؟

مدیریت زنجیره تامین جهانی (GSCM) علم برنامه ریزی چگونگی توزیع کالا و خدمات از تولید کننده به مصرف کننده است. مدیریت زنجیره تامین جهانی یکی از مهم ترین رشته ها در تجارت قرن بیست و یکم به شمار می آید.

همانطور که از این اصطلاح پیداست، زنجیره تامین مجموعه ای از عملکردها، شرکت ها و افراد به هم پیوسته است که با کسانی که مواد اولیه یا اجزای سازنده را تولید و عرضه می کنند شروع می شود و با شرکت های لجستیکی که کالاهای نهایی را به انبارها و مراکز توزیع منتقل می کنند ادامه می یابد و با تحویل به عمده فروشان و خرده فروشان پایان می یابد.

برای بسیاری از شرکت ها، موفقیت در گرو مدیریت موثر زنجیره تامین جهانی است.

مزایای مدیریت زنجیره های تامین جهانی

کاهش هزینه ها

زنجیره تامین جهانی مهم است زیرا باعث ایجاد کارایی تجاری و صرفه جویی در هزینه می شود. با کاهش هزینه‌های توسعه محصول از طریق نیروی کار، فناوری یا منابع ارزان‌تر، کسب‌وکارها توانایی بیشتری برای گسترش و ورود به بازارهای جدید دارند. 

از این رو یکی از مهمترین مزایای زنجیره تامین جهانی کاهش هزینه ها است. در نگاه اول، ممکن است با خود فکر کنید که زنجیره تامین جهانی نه تنها قیمت محصول یا خدمات نهایی را کاهش نمی دهد بلکه موجب افزایش آن نیز می شود.

بدیهی است که حمل و نقل همیشه هزینه ها را افزایش می دهد اما بسیاری از کشورها هزینه های تولید پایین تری دارند که گسترش زنجیره تامین به سایر نقاط جهان را جذاب می کند.

هنگامی که دلار در برابر پول ملی کشوری که با آن تجارت می کنید قوی تر است، ممکن است بتوانید با خرید کالاها و خدمات از یک تامین کننده، هزینه ها را کاهش دهید.

یک زنجیره تامین جهانی معمولاً به شرکت‌ها امکان دسترسی به مخاطبان گسترده‌تری را می‌دهد و آنها را قادر می‌سازد مواد را با قیمت پایین‌تری پیدا کنند. آنها می توانند به جای واردات نیروی کار و منابع، آنها را به کشورهایی برون سپاری کنند که این خدمات را با هزینه کمتر ارائه می دهند.

دسترسی به تامین کنندگان با کیفیت 

کسب‌وکارهایی که فعالیت خود را در زنجیره‌های تامین جهانی انجام می دهند، عموماً از مزایای دسترسی به تأمین‌کنندگان متعدد برخوردار هستند. این امر می تواند آنها را قادر به بهبود محصولات و خدمات خود کند، زیرا آنها گزینه های مختلفی در بازار بین المللی دارند. همچنین موجب می شود تا در فضای رقابتی جایگاه بهتری به دست آورند زیرا می توانند کیفیت بهتری را با استفاده از مواد و نیروی کاری که ممکن است در کشورشان در دسترس نباشد ارائه دهند.

پیدایش دیدگاه گسترده تر در کسب و کار 

در زنجیره تامین جهانی ممکن است با دسترسی سازمان ها به جدیدترین فناوری ها از طریق همکاری با شرکت های خارجی، رشد کسب و کار تقویت شود. با این کار، آنها می توانند راه های جدیدی برای انجام تجارت بیابند، روش های جدید تولید را بیاموزند و سیستم های مدیریت توزیع را تغییر دهند.

جذب مشتریان بین المللی

زنجیره های تامین جهانی معمولاً شرکت ها را قادر می سازد تا وارد بازارهای جدید شده و مشتریان بین المللی به دست آورند. کسب و کارها اغلب با حمل و نقل به مکان های جدید برای کشف بازارهای دست نخورده می توانند به جذب مشتریان جدید و بهبود فروش دست پیدا کنند.

فرصتی برای مدیریت موجودی بیشتر 

زنجیره تامین جهانی اغلب به شرکت ها اجازه می دهد تا حجم بالاتری از موجودی را مدیریت و ذخیره کنند. آن ها با تولید اقلام با هزینه کمتر، می توانند چندین انبار در مناطق مختلف برای ذخیره این تولیدات داشته باشند. از این رو شرکت‌هایی که دارای موجودی کافی هستند نیز می توانند در زمان بحران و کمبود، زمان تحویل را کاهش دهند. 

کاهش ریسک

همچنین شما با داشتن یک زنجیره تامین جهانی به طور بالقوه ریسک خود را کاهش می دهید. فرض کنید شما یک زنجیره تامین جهانی نداشتید و زنجیره تامین شما محدود به یک منطقه خاص بود. حال اگر آن منطقه دچار یک فاجعه طبیعی شدید شود، می توانید شاهد توقف کل کسب و کار خود برای چند روز، چند هفته یا حتی بیشتر باشید.

فروش راحت تر محصولات و خدمات

مزیت دیگر زنجیره تامیت جهانی این است که می تواند فروش محصولات و خدمات را به مشتریان در سراسر جهان آسان تر کند. 

یک زنجیره تامین جهانی برای موفقیت به چه چیزی نیاز دارد؟

عوامل زیادی وجود دارند که برای موفقیت زنجیره تامین جهانی گرد هم می آیند. همانطور که پیش از این گفتیم هدف از زنجیره تامین جهانی، استفاده از مواد اولیه، کالاها و خدمات کشورهای مختلف برای ایجاد محصولی مقرون به صرفه تر از تولید در یک کشور است. حال زنجیره تامین جهانی در این مسیر با چالش هایی هم رو به رو می شود که ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• عدم در دسترس بودن تجهیزات و مواد اولیه
•  محدودیت نیروی کار
•  آشفتگی ژئوپلیتیکی
• بلایای زیست محیطی
• موانع مربوط به زبان و فرهنگ
• تاخیر در زمان تحویل
• و...

بدیهی است که یک برنامه مالی خوب و محکم برای حضور در عرصه زنجیره تامین جهانی حیاتی است. اگر کسب و کار شما سرمایه در گردش کافی نداشته باشد و نتواند هزینه زیرساخت های خود را بپردازد، احتمالا مدت زیادی در تجارت باقی نخواهد ماند.

کدام صنایع بیشترین موفقیت را زنجیره های تامین جهانی دارند؟

مواد غذایی و آشامیدنی، شرکت‌های معدن، نفت و گاز، الکترونیک و صنایع نساجی تنها بخشی از صنایعی هستند که با زنجیره‌های تامین جهانی رشد می‌کنند. اگر کسب‌وکار شما محصولی را برای فروش به عموم در مقیاس بزرگ تولید می‌کند، ممکن است فرصت خوبی برای حضور در یک زنجیره تامین جهانی داشته باشد.

زنجیره های تامین جهانی به روشی محبوب برای شرکت ها تبدیل شده است تا مواد و محصولات منحصر به فرد را که در داخل کشور خودشان تولید نمی شود از کشورهای دیگر تهیه کنند. یادگیری نحوه عملکرد زنجیره های تامین جهانی می تواند به شما کمک کند تا با گسترش سازمان خود در بازارهای بین المللی، کسب و کار خود را کارآمدتر و سودآورتر کنید. 

تفاوت بین زنجیره تامین جهانی و محلی

زنجیره تامین جهانی یک سیستم جهانی است که به کسب و کارها امکان خرید و استفاده از کالاهای تولید شده توسط شرکت های خارجی را می دهد. هدف فعالیت‌های این زنجیره تامین کمک به شرکت‌ها برای کاهش هزینه تولید و ایجاد کارایی در مقیاس بزرگ است. در مقابل، زنجیره تامین محلی زمانی اتفاق می‌افتد که یک شرکت محصول یا خدماتی را با استفاده از تولیدکنندگان یا تامین‌کنندگان در منطقه‌ای نزدیک به محل اصلی خود تولید و ارائه می‌کند و هدف آن بهینه سازی تامین کنندگان محلی است.

نکاتی برای بهبود مدیریت زنجیره تامین جهانی

در اینجا چند نکته مهم که برای کمک به بهبود زنجیره تامین جهانی یک شرکت وجود دارد را بیان می کنیم پس با ما همراه باشید.

تحقیقات

ایجاد یک زنجیره تامین جهانی اغلب مستلزم انتخاب یک مکان مناسب برای انجام تجارت است. به این منظور لازم است تا درباره پیامدهای لجستیکی و ژئوپلیتیکی، قوانین، استانداردها و مقررات محلی کشورهای درگیر در زنجیره تامین جهانی و تامین کنندگان حاضر در آن کشورها تحقیق کنید. در اینجا چند سوال وجود دارد که باید هنگام انتخاب یک تامین کننده خارجی در نظر بگیرید:

• حداکثر ظرفیت خروجی آنها چقدر است؟
• مواد اولیه خود را از کجا تهیه می کنند؟
• چقدر مسئولیت پذیر و پایدار هستند؟
• و...

انتخاب نماینده خارج از کشور 

شرکت ها اغلب یک نماینده خارج از کشور استخدام می کنند تا به آنها در امر ارتباط با تامین کنندگان خارجی کمک کند. این متخصصان به طور کلی ارتباط بین شرکت و تامین کننده را با رفع مانع زبان تقویت می کنند. استخدام یک نماینده دوزبانه برای تفسیر صحیح اطلاعات بین هر دو طرف می تواند به شرکت اجازه دهد تا از توقف برنامه ریزی نشده در زنجیره تامین خود جلوگیری کند.

برنامه ریزی و اطلاع از شرایط کشورهای همکار

لازم است تا شرکت‌ها با فرهنگ منطقه‌ای، تعطیلات محلی و الگوهای آب و هوایی کشوری که می‌خواهند تجارت خود را در آن گسترش دهند آشنا باشند تا از این طریق به راحتی از خطرات اجتناب کنند. به عنوان مثال، اگر سازمانی در فصل باران های موسمی کالایی را به آسیا حمل می کند، ممکن است که لازم باشد از بسته بندی ضد آب مخصوص برای کالاهای خود استفاده کند. بسیاری از کشورها نیز ممکن است هفته ها قبل از فصل تعطیلات، فعالیت های تجاری خود را متوقف کنند. از این رو در این مواقع می توانید با سفارش کالا قبل از تعطیلات، موجودی خود را ذخیره کنید و محصولاتی برای فروش در طول تعطیلات داشته باشید.

رابطه کاری منعطف

کسب و کارها می توانند زنجیره تامین جهانی خود را با ایجاد روابط کاری قوی با تامین کنندگان خود بهبود بخشند. برای مثال به جای ایمیل و تلفن، از طریق ویدئو کنفرانس با فروشندگان تماس بگیرید. همچنین می‌توانید برای انجام سفارشات در دوره‌های خاص، با انعطاف با تامین کنندگان برخورد کنید و رابطه نزدیک‌تری با آن ها ایجاد کنید. 

همانطور که در این مقاله دیدید، مدیریت زنجیره تامین جهانی مزایای زیادی برای یک شرکت دارد زیرا این امکان را فراهم می کند که فرآیندهای تجاری با استفاده از سازمان های بین المللی سازماندهی شوند. به عبارتی شرکت ها می توانند به سرعت به شرایط پیش بینی نشده بازار واکنش نشان دهند، استراتژی های حمل و نقل را بهبود ببخشند، هزینه ها را به حداقل برسانند و محصول خود را با سرعت بیشتری به بازار عرضه کنند. از این رو حضور در عرصه زنجیره های تامین جهانی امری مفید برای کسب و کارها است.
 
 

سارا پازری (کارشناس بازاریابی دیجیتال)