از موضوعات مهم در حوزه لجستیک و حمل‌ونقل دریایی، می توان به فرایند کراس استافینگ (معادل عبارت Cross stuffing در زبان انگلیسی) اشاره کرد که به عنوان یکی از روش های پرکاربرد حمل‌ونقل خصوصا برای کشورهایی با ملاحضات اقتصادی و سیاسی، به شمار می‌رود. در این مقاله قصد داریم تا در ابتدا به بیان مفهوم کراس استافینگ بپردازیم و اهمیت این روش برای کشور ایران را بیان کنیم. سپس در ادامه با هزینه‌ها، کاربردها و معایب کراس استاف آشنا شویم.
حمل‌ونقل دریایی یکی از روش‌های پرکاربرد در حمل‌ونقل بین‌الملل است که کراس استاف یا همان کراس استافینگ به عنوان یکی از زیر مجموعه‌های آن به شمار می آید.
در کراس استاف بار در محل انبار یا CFS از کانتینر تخلیه شده و مجددا در یک کانتینر دیگر بارگیری میشود. کراس استافینگ به اختصار فرآیند تعویض کانتینر نامگذاری شده است.
عملیات کراس استافینگ عموما در بندر جبل علی که متعلق به کشور امارات است انجام میشود. از این رو بارنامه و سایر مدارک به اسم یک شرکت بازرگانی در امارات صادر میشود و پیش از آنکه بار به بندر برسد لازم است مدارکی همچون اصل بارنامه، اینویس و پکینگ لیست در اختیار شرکت منتخب برای انجام عملیات کراس استافینگ قرار بگیرد تا در زمان رسیدن بار به بندر، عملیات کراس استاف و تشریفات گمرکی آن انجام شده و سپس کالا به سمت مقصد ارسال شود. در این روش یک بارنامه جدید از محلی که عملیات کراس استاف انجام میشود به مقصد و به نام گیرنده نهایی نیز صادر میشود.
زمان مورد نیاز برای عملیات کراس استاف حدودا یک تا دو روز می باشد.
در گذشته زمانی که به علت بزرگ بودن کشتی‌ها امکان پهلو گرفتن آن ها در بنادر برخی از کشورها امکان پذیر نبود از روش کراس استافینگ برای شکستن محموله‌ها به بارهای کوچکتر و قرار دادن آن‌ها در کشتی‌هایی با ابعاد کمتر و ارسال آن به بنادر مقصد استفاده می‌شد اما اکنون کراس استاف کاربردهای دیگری نیز دارد.
امروزه از روش کراس استافینگ برای کالاهایی استفاده میشود که به علت تحریم امکان ورود به کشور مقصد را ندارند و یا شرکت حمل‌ونقلی قادر به سرویس‌دهی و حمل مستقیم کالا به بنادر آن کشور نباشد. در اینجا کراس استاف به کمک بازرگان‌ها می‌آید تا از طریق آن امکان صادرات و واردات برای آن کشور فراهم شود.
ایران از جمله کشورهایی است که به دلیل شرایط خاص و درگیری با انواع تحریم‌ها از روش کراس استافینگ استفاده می‌کند. با اینکه ایران از لحاظ جغرافیایی در وضعیتی قرار دارد که از چند جهت به مسیرهای آبی دسترسی دارد اما به علت شرایط خاص سیاسی و اقتصادی و تحریم‌های اعمال شده از سوی سایر کشورها نیاز به استفاده از کراس استافینگ در تجارت بین‌الملل خود دارد.
به این صورت که برای فرایند صادرات، کشتی های ایرانی پس از بارگیری از ایران حرکت کرده و محموله را در بندر کشور دیگری به کشتی‌هایی با پرچم سایر کشورها انتقال می‌دهند تا از این طریق کالاها بتوانند به کشورهای مقصد فرستاده شوند و از مسائل تحریمی در امان بمانند.
عوامل زیادی بر هزینه کراس استافینگ اثر گذار است برای مثال در صورتی که محصول بسته‌بندی خاصی احتیاج داشته باشد و یا برای تخلیه و بارگیری کالا نیاز به تجهیزات خاصی باشد هزینه ها افزایش چشم‌گیری پیدا می کند. اما به طور کلی هزینه کراس استافینگ از سایر روش‌های حمل‌ونقل بیشتر است زیرا علاوه بر هزینه حمل‌ونقل، هزینه ای تحت عنوان هزینه کراس استافینگ که شامل هزینه عملیات کراس استاف (تخلیه از کانیتر اول و بارگیری در کانتینر دوم) بعلاوه هزینه های محلی واردات و صادرات در بندر جبل علی نیز به آن اضافه میشود.
برای اطلاع از قیمت ها می‌توانید پیش از شروع فرایند حمل‌ونقل کالا، با ارسال اطلاعات محموله برای فورواردرها از هزینه‌ها مطلع شده و به راحتی مبالغ پیشنهادی شرکت های مختلف را با یکدیگر مقایسه کنیم.
توجه به این نکته ضروری است که برای استعلام قیمت باید سه هزینه جدا که شامل هزینه حمل‌ونقل از مبدا به بندر جبل علی در امارات، هزینه کراس استافینگ که اجزاء آن را بالاتر توضیح دادیم و در نهایت هزینه حمل‌ونقل از بندر جبل علی به کشور مقصد سوال شود.
در عملیات کراس استافینگ محتوای داخل کانتینر تخلیه شده و در کانتینر متعلق به خط کشتیرانی دیگر بارگیری میشود اما در ترانسشیپ خود کانتینر از یک کشتی به یک کشتی دیگر منتقل میشود و نه محتویات داخل کانتینر.
در کنار مزایایی همچون امکان تجارت بین‌الملل برای کشورهایی با بنادر کوچک و دور زدن تحریم‌ها که کراس استافینگ به ارمغان می‌آورد، این روش معایبی نیز به همراه دارد که آشنایی با آن‌ها خالی از لطف نیست. در ادامه به بیان معایب کراس استافینگ میپردازیم.
• دردسرهای این روش به نسبت سایر روش‌های حمل‌ونقل که مستقیم انجام می‌گیرد بیشتر است.
• کشتی‌هایی که برای کراس استافینگ مورد استفاده قرار می گیرد نیازمند تجهیزات ویژه از جمله جرثقیل برای جابجایی بار هستند که تهیه این کشتی‌ها هزینه بالایی به همراه دارد.
• در صورتی که از کراس استافینگ برای دور زدن تحریم ها استفاده شود ممکن است منجر به توقیف بار در کشور طرف سوم و خسارات بسیار شود.
• از آنجایی که روش کراس استافینگ هزینه بالایی دارد منجر به افزایش قیمت کالاهای وارداتی به کشور نیز میشود.
• در صورتی که جابجایی بار با دقت کافی انجام نشود منجر به آسیب به کالاها و ایجاد خسارت میشود.
با این وجود کراس استاف از جمله روش‌هایی است که لازم است حتما در برخی موارد مورد استفاده قرار بگیرد.
از آنجایی که در عملیات کراس استافینگ نیاز به تخلیه کالاها از داخل کانتینر و بارگیری بر روی یک کانتینر دیگر است باید این عملیات به دقت انجام بگیرد تا کالا در معرض آسیب و خسارت قرار نگیرد. از سوی دیگر برنامه‌ریزی صحیح در کراس استاف برای کاهش آسیب در محموله بسیار حائز اهمیت است. گروه بین‌المللی نسیم اطلس با دارا بودن شرکت در کشور امارات، تجهیزات پیشرفته و نیز سابقه پروژه‌های cross stuffing، آماده خدمت‌رسانی و مشاوره در این زمینه می‌باشد.
خیلی عالی. همانطور که شما فرمودید کراس استافینگ دردسرهای زیادی دارد ولی برای تحریم ها خیلی کاربرد دارد.
سلام، وقت بخیر. بله کاملا درسته.
سلام وقت شما بخیر سپاسگزارم خانم ایزدی، بابت مطالب عالی ومفید شما. بفرمایین در زمان تحریم آیا از گزینه ترنسشیپ (تعویض کشتی) هم میشود استفاده کرد (برای جلوگیری از صدمات کالا حین جابجایی)؟ اگر امکان ارسال ترنسشیپ وجود ندارد لطفا دلایل آنرا نیز بفرمایید. سپاسگزارم
سلام وقت شماهم بخیر سپاس از همراهی شما و خوشحالیم که مطلب برای شما مفید بوده است. بله در زمان تحریم در صورتی که سرویس کشتیرانی برای مقصد مورد نظر ما، وجود داشته باشد، میتوان با استفاده از تغییر اسناد از گزینه ترانسشیپ استفاده کرد. گزینه کراس استاف برای زمانهایی هست که هیچ کدام از خطوط کشتیرانی برای مقصد مورد نظر ما سرویس ندارند و ما ناچارا مجبوریم که از دو خط کشتیرانی مجزا استفاده نماییم و در یکی از هاب ها مانند دبی یا ترکیه، کالا را از کانتینر خط کشتیرانی اول تخلیه و در کانتینر خط کشتیرانی دوم که از هاب مورد نظر به مقصد ما سرویس دارند، بارگیری نماییم.
خدمات کسب و کار و فرآیندهای پشتیبانی سازمان
2 نظر