بررسی تفاوت لجستیک و حمل و نقل و نقش حمل و نقل در لجستیک

امروزه با وجود تعاریف کاملی که برای لجستیک و حمل و نقل بیان شده است اما هنوز عده ای این دو عبارت را به جای یکدیگر به کار می برند. به عبارتی هنوز تفاوت لجستیک و حمل و نقل برای همگان روشن نیست. در این مقاله قصد داریم تا ضمن معرفی لجستیک و حمل و نقل، به تشریح نقش حمل و نقل در لجستیک و تفاوت آن دو بپردازیم تا در انتها به درک کاملی از این دو عبارت دست پیدا کرده باشیم و از به کار بردن آنها در مکان اشتباه خودداری کنیم.

تفاوت لجستیک و حمل و نقل چیست؟

اصطلاحات حمل و نقل و لجستیک اغلب به جای یکدیگر استفاده می شوند، اما در واقع دامنه پوشش بسیار متفاوتی دارند. به عبارتی لجستیک و حمل و نقل دو بخش متفاوت از زنجیره تامین هستند. هر دوی آنها بر مفهوم مشابه انتقال کالا به مقصد مورد نظر تاکید دارند؛ با این تفاوت که ...

صنعت حمل و نقل بسیار کوچکتر و بخش مهمی از صنعت لجستیک است. به عبارتی حمل و نقل تنها یکی از بخش های پازلی است که مدیریت لجستیک را تشکیل می دهد.
 

صنعت حمل و نقل بر جابجایی محصولات از طریق وسایل حمل و نقل زمینی، دریایی و هوایی تمرکز دارد و به یک کانال ارتباطی نیاز دارد که تجارت بین تامین کننده و مشتری را امکان پذیر کند. اینجاست که شرکت های لجستیکی (فورواردرها) برای استقرار کالا با شرکت های حمل و نقلی (کریرها) همکاری می کنند. ( برای آشنایی با تفاوت فورواردر و کریر بر روی لینک کلیک کنید)

لجستیک و شرکت های لجستیکی دامنه بسیار گسترده تری از فعالیت ها را پوشش می دهند و مدیریت حرکت محصول در زنجیره تامین و نیز مدیریت حمل و نقل را در برمی گیرند.

 
فعالیت های انجام شده در لجستیک عبارت است از:
•    پیش بینی تقاضا
•    یکپارچه سازی ذخیره سازی
•    جابجایی و حمل و نقل
•    مرتب سازی
•    چیدن و بسته بندی
•    مدیریت سفارش
•    بازرسی
•    مدیریت حمل و نقل
•    ترخیص کالا از گمرک
•    انبارداری 
•    مدیریت و ارتباط با فروشندگان و مشتریان آن و سایر طرفین
•    کاهش ریسک
•    و فعالیت های توزیع.
 
 

به عبارتی فعالیت هایی که حمل و نقل محصولات را در سطح بین المللی تسهیل می کنند، زیرمجموعه ای از صنعت لجستیک هستند (برای آشنایی بیشتر می توانید مقاله "حمل و نقل بین المللی کالا" را مطالعه کنید). به صورت کلی می توان گفت که صنعت لجستیک بر:
•    فعالیت‌های برنامه‌ریزی برای حرکت محصول
•    داده‌ها و اسناد لازم برای تجارت
•    مدیریت و اجرای استراتژی ها برای بهره وری عملیات حمل و نقل
•    و ردیابی محموله از مبدا تا محل تحویل
 متمرکز است. 

به بیان ساده، لجستیک همه چیز در مورد برنامه ریزی و اجراست در حالی که حمل و نقل در حال اجرای طرح توزیع محموله است. از این رو لجستیک و حمل و نقل باید دست به دست هم بدهند تا عملیات موفقیت آمیز انجام شود. 

نکته قابل توجه این است که با کشف و بهبود فناوری های جدید، تحول عظیمی در صنایع حمل و نقل و لجستیک ایجاد شده است. به عبارتی پیشرفت های فناوری منجر به ایجاد صنعت حمل و نقل هوشمند شده است که امکان نظارت در طول زمان و شفافیت در معامله را در بخش های مختلف فراهم می کند که از این موارد می توان به سیستم ردیابی محموله اشاره کرد. 

نقش حمل و نقل در لجستیک

برنامه ریزی قبل از انجام فرایند حمل و نقل برای دستیابی شرکت به کارایی، چابکی و صرفه جویی بیشتر ضروری است و می تواند برای کسب و کار و نیز مصرف کننده نهایی مفید باشد که این امر از طریق فرایند لجستیک امکان پذیر است. 

فرآیند لجستیک شامل برنامه ریزی و حمل و نقل مواد ورودی، مواد خام یا محصولات نهایی است و خدمات حمل و نقل نیز به عنوان زیرمجموعه ای از آن به شمار می آید. به عبارتی عنصر کلیدی در یک زنجیره لجستیک، سیستم حمل و نقل است که یک سوم هزینه های لجستیک را به خود اختصاص می دهد و بر عملکرد سیستم لجستیک بسیار تأثیر می گذارد.
 

سیستم های حمل و نقل اجزای زنجیره تامین را به هم متصل می کنند و در صورتی که به درستی مدیریت و کنترل شوند منجر به موفقیت زنجیره تامین می شوند. به عبارتی حمل و نقل در کل فرآیندهای تولید، از تولید تا تحویل به مصرف کنندگان نهایی و بازگشت مورد نیاز است و فقط یک هماهنگی خوب بین هر یک از اجزاء می تواند حداکثر سود را به همراه داشته باشد. 

رابطه متقابل حمل و نقل و لجستیک

همانطور که در مطالب گذشته بیان کردیم، حمل و نقل یکی از عوامل اصلی برای تحقق فرآیند لجستیکی است. با این حال، شایان ذکر است که فرایند لجستیک به حمل و نقل محدود نمی شود، حتی اگر یک گام مهم در کل فرآیند باشد.
 

حمل و نقل و لجستیک با یکدیگر رابطه متقابل دارند به این صورت که اگر سیستم های حمل و نقل مناسب وجود نداشته باشد، لجستیک نمی تواند مزایای خود را به طور کامل به نمایش بگذارد. علاوه بر این، یک سیستم حمل و نقل خوب می‌تواند منجر به کارایی بهتر در سیستم لجستیکی شود.

نقشی که حمل و نقل در سیستم لجستیک ایفا می کند پیچیده تر از حمل کالا برای مالکان است. با استفاده از سیستم حمل و نقل خوب، کالاها می توانند به مکان مناسب در زمان مناسب ارسال شوند تا خواسته های مشتری برآورده شود و همچنین پلی بین تولیدکنندگان و مصرف کنندگان ایجاد شود. علاوه بر این، یک سیستم حمل‌ونقل خوب نه تنها برای کیفیت خدمات، بلکه برای رقابت شرکت نیز مزایایی به همراه دارد.

توجه به این نکته ضروری است که در زمینه بسیار رقابتی توزیع کالا و حمل و نقل، لازم است تا اطلاعات و محصولات فیزیکی با بهره‌وری هر چه بیشتر و هزینه کمتر حرکت کنند. مشتریان همواره خواستار خدمات بهبود‌یافته‌ای هستند که تنها در صورت بهینه‌سازی تمامی بخش‌ها امکان‌پذیر است. مدیریت زنجیره تامین و لجستیک موفق در گرو فرآیندهای کارآمد حمل‌و‌نقل و توزیع است.
 

حال که با نقش حمل و نقل در لجستیک و تفاوت لجستیک و حمل و نقل آشنا شدیم دریافتیم که با توجه به شرایط فعلی، یک سیستم قوی، نیاز به یک چارچوب روشن برای لجستیک و یک استراتژی حمل و نقل مناسب برای بهبود روش های تولید دارد. از آنجایی که شرکت ها باید بر فعالیت های اصلی خود تمرکز کنند، یکی از راه های اطمینان از کیفیت در خدمات تحویل، تکیه بر یک شرکت باتجربه در حوزه لجستیک و حمل و نقل است. گروه بین المللی نسیم اطلس با دارا بودن تیمی متخصص و با تجربه، آماده است تا ضمن انجام فرآیند عارضه یابی لجستیکی به طراحی یک سیستم لجستیک یکپارچه در سازمان شما بپردازد و همزمان تمامی خدمات مورد نیاز به منظور اجرای این سیستم را به شما متقاضیان عزیز ارائه دهد.

عطیه ایزدی (کارشناس بازاریابی دیجیتال)